Πτυχίο Συντηρητή Πολιτισμικής Κληρονομιάς. Εισαγωγική Κατεύθυνση Συντήρηση Πολιτισμικής Κληρονομιάς. Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Τ.Ε. Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ιονίων Νήσων.

Περιγραφή

Γνώσεις:
- Διαθέτουν ένα συνεκτικό και ολοκληρωμένο σώμα γνώσεων πάνω στις προληπτικές και επεμβατικές μεθόδους και πρακτικές του αντικειμένου της συντήρησης, ενώ συγχρόνως οι γνώσεις τους σε αρχαιολογία, ιστορία της τέχνης, χημεία κ.ά. τους βοηθά να έχουν τη δυνατότητα να εμβαθύνουν στην κατανόηση του αντικειμένου που συντηρούν.
- Διαθέτουν αντίληψη των νέων τεχνολογιών στη συντήρηση ιστορικών και νεώτερων έργων τέχνης.
- Κατέχουν αναλυτική και προηγμένη γνώση των μεθόδων συντήρησης πολιτισμικής κληρονομιάς, έχοντας τη δυνατότητα να κατανοήσουν όχι μόνο τη θεωρία, αλλά και τις μεθοδολογίες συντήρησης ιστορικών και νεότερων έργων τέχνης.
Δεξιότητες:
- Αναλύουν και προσαρμόζουν τις αποκτηθείσες γνώσεις τους στις φυσικοχημικές αναλύσεις προκειμένου να μπορούν να επεμβαίνουν στα ιστορικά και νεώτερα έργα τέχνης και να τα συντηρούν.
- Εφαρμόζουν ορθά τα κατάλληλα εργαλεία συντήρησης, καθώς και τον σύγχρονο εξοπλισμό, προκειμένου να πραγματοποιήσουν προληπτικές, αλλά και επεμβατικές εργασίες στα ιστορικά και νεώτερα έργα τέχνης.
- Επιλύουν σύνθετα προβλήματα που αφορούν σε σοβαρές φθορές αντικειμένων ή σε αντικείμενα μεικτών υλικών, ώστε να προτείνουν καινοτόμες λύσεις για τη συντήρηση- διατήρηση της πολιτισμικής κληρονομιάς.
- Χρησιμοποιώντας επιστημονικές πηγές έχουν τη δυνατότητα να αναλύσουν την τεχνοτροπία, τα κατασκευαστικά υλικά, αλλά και την εύρεση της χρονολογίας των έργων τέχνης.
- Συνεργάζονται με άλλες ειδικότητες προκειμένου να υλοποιήσουν σωστά και με ασφάλεια την προβολή, την έκθεση και τη μεταφορά των έργων τέχνης.
Ικανότητες:
- Είναι σε θέση να αναλάβουν την ευθύνη της συντήρησης συγκεκριμένων αντικειμένων σε ένα προστατευμένο εργαστήριο συντήρησης, αλλά και insitu (μνημεία κ.ά.).
- Λαμβάνουν αποφάσεις αφού αξιολογήσουν διαφορετικές μεθόδους συντήρησης σχετικά με το ποια είναι η πιο κατάλληλη.
- Εφαρμόζουν τις γνώσεις τους και έχουν τη δυνατότητα σχεδίασης και υλοποίησης ερευνητικών εργασιών με επίβλεψη στο αντικείμενο της συντήρησης.

Ο απόφοιτος θα έχει αποδεδειγμένη γνώση και κατανόηση θεμάτων στα παρακάτω γνωστικά αντικείμενα: Ιστορία Τέχνης, Αρχαιολογία, Τεχνικές & υλικά συντήρησης οργανικών υλικών, Τεχνικές & υλικά συντήρησης ανόργανων υλικών, Φυσικοχημικές αναλύσεις, Προληπτική συντήρηση, Σχέδιο και χρώμα (αντίγραφο έργων τέχνης), Υλικά και τεχνικές αποθήκευσης, μεταφοράς και έκθεσης αντικειμένων πολιτισμικής κληρονομιάς, Τεχνολογία Υλικών, Ψηφιοποίηση πολιτισμικής κληρονομιάς κλπ.

Μαθησιακά αποτελέσματα:
Μετά από την επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος, ο εκπαιδευόμενος θα μπορεί να:
• Κατανοεί καλά τις φυσικοχημικές αναλύσεις και την τεχνολογία υλικών που επιλέγονται για να ταυτοποιήσουν τα κατασκευαστικά υλικά των έργων τέχνης.
• Αναλύει την τεχνοτροπία, αλλά και να πραγματοποιεί χρονολόγηση των αντικειμένων που συντηρεί με συνδυασμό τεχνικών και γνώσεων.
• Σχεδιάζει τη μεθοδολογία των προληπτικών ή επεμβατικών τεχνικών συντήρησης και να επιλέγει την πιο κατάλληλη για κάθε αντικείμενο που διαχειρίζεται.
• Ασχολείται με αυτοπεποίθηση και να συντηρεί με επιτυχία ιστορικά και νεώτερα έργα τέχνης.
• Εφαρμόζει τις νέες τεχνολογίες για ψηφιοποίηση και καταγραφή της πολιτισμικής κληρονομιάς σε συνεργασία πάντοτε με άλλες ειδικότητες.
• Επικοινωνεί με άλλες ειδικότητες ώστε να υλοποιηθεί σωστά και με ασφάλεια η προβολή, η έκθεση και η μεταφορά της πολιτισμικής κληρονομιάς.
• Εργάζεται ανεξάρτητα και αποτελεσματικά είτε εντός είτε εκτός μίας ομάδας εργασίας.

Περαιτέρω πληροφορίες

Οι πτυχιούχοι της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς αποκτούν πλήρη θεωρητική και πρακτική κατάρτιση πάνω στις σύγχρονες τάσεις της επιστήμης της συντήρησης και της πολιτισμικής διαχείρισης, συνεπώς θα είναι ικανοί να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας των αντίστοιχων ειδικοτήτων.
Στο Πρόγραμμα Σπουδών της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς, (η τελευταία αναμόρφωση του οποίου πραγματοποιήθηκε το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 και είναι σε ισχύ από το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015), περιλαμβάνονται μαθήματα υποδομής (π.χ. Προϊστορική - Κλασσική Αρχαιολογία, Βυζαντινή - Μεταβυζαντινή Αρχαιολογία & Τέχνες, Ελεύθερο Σχέδιο & Χρώμα, Αποτυπώσεις & Τεκμηρίωση Αντικειμένων, Τεχνικές Φωτογράφισης, Τεχνικές & Υλικά Ζωγραφικής, Χαρακτικής & Εκμαγείων, Γενικές Αρχές Φυσικής, Βιολογία & Βιοδιάβρωση, Ξένη Γλώσσα – Ορολογία, Γενικές Αρχές & Μεθοδολογία Συντήρησης, Ιστορία της Τέχνης, Τεχνολογία & Επιστήμη των Υλικών, Ιστορία Οργανικών Υλικών (Ύφασμα, Χαρτί, Δέρμα), Προληπτική Συντήρηση, Μουσειολογία, Μελέτες Συντήρησης, Χημεία (π.χ. Ανόργανη και Οργανική Χημεία Συντήρησης, Αναλυτική Χημεία Συντήρησης, Μεθοδολογία Φυσικοχημικών Αναλύσεων), Πληροφορική (π.χ. Ψηφιοποίηση & Ψηφιακή επεξεργασία εικόνας, Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων, Τεχνολογία Πολιτισμικού Λογισμικού), Συντήρηση ανόργανων υλικών (π.χ. Συντήρηση Κεραμικού, Συντήρηση Λίθου Ι & ΙΙ, Συντήρηση Μεταλλικών Αντικειμένων Ι & ΙΙ, Συντήρηση Υαλιού/Πορσελάνης, Συντήρηση Ψηφιδωτού, Συντήρηση Ανασκαφικών Αντικειμένων), Συντήρηση οργανικών υλικών (π.χ. Συντήρηση Ξύλου & Ξυλόγλυπτου, Συντήρηση Υφάσματος Ι & ΙΙ, Συντήρηση Φορητής Εικόνας Ι & ΙΙ, Συντήρηση Χαρτιού & Βιβλίων Ι & ΙΙ, Συντήρηση Ζωγραφικών Έργων Ι & ΙΙ, Συντήρηση Δέρματος & Περγαμηνής), αλλά και Συντήρηση Σύγχρονων και Λαογραφικών Υλικών και συντήρηση Τοιχογραφίας Ι & ΙΙ.
Το επάγγελμα του Συντηρητή έργων τέχνης και αρχαιοτήτων είναι πολυφασματικό και διεπιστημονικό. Απαιτεί συνεργασία με επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων, όπως αρχαιολόγους, ιστορικούς τέχνης, μουσειολόγους, χημικούς, χημικούς μηχανικούς κ.ά. για την καλύτερη διατήρηση και προστασία ενός έργου ή ενός μνημείου.
Η επέμβαση σε ένα καλλιτεχνικό ή ιστορικό έργο πρέπει να ακολουθεί μια κοινή επιστημονική μεθοδολογία, δηλ. έρευνα, ανάλυση, ερμηνεία, σύνθεση και τελική εφαρμογή. Μόνο τότε μπορεί η επεμβατική ή προληπτική συντήρηση να διατηρήσει τη φυσική, χημική και μηχανική ακεραιότητα του ιστορικού αντικειμένου και να αναδείξει τη σπουδαιότητά του κάνοντάς το παράλληλα προσιτό στο κοινό. Απαραίτητο είναι η παραπάνω προσέγγιση να ενισχύεται από κατάλληλη βιβλιογραφία και συνεργασίες με φορείς και Μουσεία για την κατανόηση και αποκρυπτογράφηση του ιστορικού ή επιστημονικού μηνύματος κάθε αντικειμένου.
Οι πτυχιούχοι της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς έχουν πλήρη θεωρητική, αλλά και πρακτική κατάρτιση πάνω στις σύγχρονες τάσεις στην επιστήμη της επεμβατικής - προληπτικής συντήρησης και της πολιτισμικής διαχείρισης και είναι ικανοί να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας των αντιστοίχων ειδικοτήτων.
Οι δραστηριότητες του συντηρητή συνίστανται στην εξέταση (χρήση σύγχρονων φυσικοχημικών μεθόδων), συντήρηση και προληπτική συντήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Στην πρωταρχική εξέταση και πριν την επέμβαση, ο συντηρητής προσδιορίζει τα κατασκευαστικά υλικά, τα αίτια των φθορών και την έκτασή τους και τεκμηριώνει τις διαπιστώσεις του. Κατά τη διάρκεια των σπουδών, οι σπουδαστές της Κατεύθυνσης Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς λαμβάνουν γενικές και εξειδικευμένες γνώσεις πάνω στην αρχαιολογία, ιστορία της τέχνης, συντήρηση, χημεία, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, το σχέδιο/χρώμα κ.ά. Οι σπουδές συνεχίζονται με την εφαρμογή των γενικών γνώσεων σε πιο εξειδικευμένα θέματα πάνω στη συντήρηση, στα οποία οι σπουδαστές αποκτούν συγκεκριμένες θεωρητικές και πρακτικές δεξιότητες και ικανότητες.
Οι συντηρητές έργων τέχνης και αρχαιοτήτων έχοντας αποκτήσει κατά τη διάρκεια των σπουδών τους γενικές & ειδικές γνώσεις και δεξιότητες, μπορούν να ασχοληθούν με δραστηριότητες που καλύπτουν, ανάλογα με το γνωστικό τους αντικείμενο και την ειδίκευσή τους, τη μελέτη, τη σχεδίαση, την ανάλυση, την επίβλεψη και αξιολόγηση της επεμβατικής ή προληπτικής συντήρησης ενός έργου, μνημείου ή ανασκαφής.
Κατά τη διάρκεια της συντήρησης και προληπτικής διατήρησης, ο συντηρητής λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα, είτε για την επιβράδυνση, είτε για την πρόληψη της φθοράς ή της καταστροφής των πολιτιστικών αγαθών, με τον έλεγχο των περιβαλλοντικών συνθηκών και την επέμβαση (θεραπεία) στη δομή των έργων, αποσκοπώντας στη διατήρηση των έργων τέχνης και των μνημείων, στο μέτρο του δυνατού, σε αμετάβλητη κατάσταση.

Σχέση με την απασχόληση

Η επαγγελματική δραστηριοποίηση των αποφοίτων συνδέεται με άδεια άσκησης επαγγέλματος. Στο πλαίσιο της κατοχύρωσης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων του τμήματος , η εισαγωγική κατεύθυνση Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς αντιστοιχήθηκε με το τμήμα Συντήρηση Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του ΤΕΙ Αθήνας (ΦΕΚ 639/2015).

Απαιτήσεις Πρόσβασης/Δυνατότητες εξέλιξης

Πρόσβαση σε αυτόν τον τύπο προσόντος έχουν όσοι έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (επίπεδο 4).
Οι κάτοχοι προσόντων αυτού του τύπου έχουν πρόσβαση σε προγράμματα σπουδών του ίδιου επιπέδου ή επιπέδου 7 ή 8.

Τρόποι απόκτησης

Οι τίτλοι σπουδών αυτού του τύπου αποκτώνται μέσω του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος.