Πτυχίο Μηχανικού Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. Εισαγωγική Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Τ.Ε. Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ιονίων Νήσων.

Περιγραφή

Γνώσεις
O εκπαιδευόμενος μπορεί να:
1) Περιγράφει τις βασικές φυσικοχημικές διεργασίες, οι οποίες πραγματοποιούνται στην ατμόσφαιρα και τα φυσικά νερά (υπόγεια και επιφανειακά).
2) Αναγνωρίζει τις πηγές χημικής ρύπανσης, να περιγράφει τους αντίστοιχους ρύπους και να εξηγεί τους τρόπους δράσης τους στη βιόσφαιρα (αέρας, ύδατα, έδαφος).
3) Περιγράφει και αναλύει τις κύριες τεχνολογίες επεξεργασίας ρύπων αέρα, υδάτων και εδάφους.
4) Περιγράφει και να εξηγεί τις κύριες μεθόδους προσδιορισμού των ρύπων και παρακολούθησης της ποιότητας αέρα, υδάτων και εδάφους.
5) Κατονομάζει και να περιγράφει τις κύριες μεθόδους διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων.
6) Αναφέρει τη βασική νομολογία που σχετίζεται με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης.
7) Αναφέρει και να περιγράφει τις μεθόδους κατεργασίας πόσιμου νερού.
8) Περιγράφει τις κύριες μεθόδους εκτίμησης και διαχείρισης των υδάτινων πόρων.
9) Σχεδιάζει πειράματα τόσο σε φυσικό όσο και σε εργαστηριακό περιβάλλον, πειράματα για διάφορα περιβαλλοντικά ζητήματα και να συντάσσει ανάλογες τεχνικές αναφορές.
10) Εκπονεί μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, καθώς και Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες.
11) Εκπονεί οικονομική αξιολόγηση και αποτίμηση του περιβάλλοντος.
12) Αναγνωρίζει και να ιεραρχεί προτεραιότητες διαχείρισης σε προστατευόμενες χερσαίες, παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές.
13) Εκπονεί μελέτες προστασίας και διαχείρισης περιβάλλοντος.
14) Αναγνωρίζει, να περιγράφει και να ταξινομεί τη χερσαία χλωρίδα και πανίδα, τους τύπους οικοτόπων και να αξιολογεί την οικολογική τους κατάσταση.
15) Γνωρίζει τα θέματα περιβαλλοντικής πολιτικής.
16) Αναπτύσσει συστήματα αειφορικής διαχείρισης.
17) Γνωρίζει τη σημασία της επικοινωνίας στη διάχυση των μηνυμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, να σχεδιάζει βασικές κατευθύνσεις για προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στο τυπικό και μη τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα και να είναι σε θέση να εκπαιδεύσει και να ευαισθητοποιήσει περιβαλλοντικά ομάδες.
18) Ασχολείται με θέματα διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών και εκπόνησης διαχειριστικών σχεδίων.
19) Οργανώνει και να διαχειρίζεται γεωγραφική πληροφορία και να εφαρμόζει μεθόδους τηλεπισκόπησης για αναγνώριση βιοφυσικών στοιχείων.
20) Προβαίνει σε απεικόνιση χρονοσειρών και πεδίων κάθε περιβαλλοντικής παραμέτρου και να πραγματοποιεί ανάλυση χωρο-χρονικής μεταβλητότητάς τους.
21) Προβαίνει σε διάγνωση των βασικών ρευστο-δυναμικών διεργασιών και των αποτελεσμάτων τους μέσης και μικρής κλίμακας στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον, καθώς και στην παράκτια ζώνη.
22) Προβαίνει σε διάγνωση των Μετεωρολογικών και Κλιματολογικών διεργασιών μιας περιοχής, με έμφαση στα θέματα μεταβλητότητας της φυσικής παροχής νερού, της ηλιοφάνειας και του ανέμου.
23) Ποσοτικοποιεί και να διαχειρίζεται τις ροές ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και να έχει γνώση των τεχνολογικών διατάξεων εκμετάλλευσής τους.
24) Να έχει γνώση σχετικά με θέματα παραγωγής και διείσδυσης της ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο μεταφοράς, καθώς και των θεμάτων σχετικά με την ποιότητα της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας.

Δεξιότητες
Ο εκπαιδευόμενος μπορεί να:
1) Eφαρμόζει πειραματικές μεθόδους μέτρησης ρύπανσης και παρακολούθησης της ποιότητας αέρα, υδάτων και εδάφους.
2) Aναλύει και να αξιολογεί πειραματικά δεδομένα μετρήσεων ρύπανσης και ποιότητας του φυσικού περιβάλλοντος.
3) Να εφαρμόζει πειραματικές μεθόδους ελέγχου απόδοσης και καλής λειτουργίας μονάδων επεξεργασίας/διαχείρισης στερεών ή υγρών αποβλήτων.
4) Αναπτύσσει, εφαρμόζει και επιβλέπει συστήματα περιβαλλοντικής επιθεώρησης και διαχείρισης σε οικονομική μονάδα.
5) Εφαρμόζει μεθόδους διαχείρισης υδάτινων πόρων.
6) Σχεδιάζει δειγματοληπτικές στρατηγικές και να υλοποιεί δειγματοληψίες (βάσει μη σχεδίου και βάσει σχεδίου) σε φυσικά, ημι-φυσικά και αστικά οικοσυστήματα για διάφορα περιβαλλοντικά ζητήματα.
7) Χρησιμοποιεί ειδικό εξοπλισμό, όπως στερεοσκόπιο, να κάνει λήψη στοιχείων υπαίθρου με φορητές συσκευές GPS σε διάφορες εργασίες (π.χ. σύνταξη μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων).
8) Μελετάει χερσαία και υδάτινα οικοσυστήματα, να καταγράφει τη βιοποικιλότητα, να αξιολογεί την οικολογική τους κατάσταση και να προτείνει μέτρα διαχείρισης και αποκατάστασης.
9) Εφαρμόζει σύστημα επιστημονικής παρακολούθησης (monitoring) σε προστατευόμενες περιοχές και σε χερσαία και υδάτινα οικοσυστήματα.
10) Σχεδιάζει, να δημιουργεί και να επεξεργάζεται βάση περιβαλλοντικών δεδομένων.
11) Υλοποιεί βασικές στατιστικές αναλύσεις πρωτογενών δεδομένων που συλλέγονται στο πεδίο ή αποτελεσμάτων μετά από πειράματα σε εργαστηριακές συνθήκες.
12) Διαχειρίζεται γεωγραφική πληροφορία και να ταξινομεί βιοφυσικά στοιχεία με χρήση δορυφορικών εικόνων και λογισμικών προγραμμάτων τηλεπισκόπησης.
13) Εκπονεί και να υλοποιεί προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης, τόσο σε νέους, όσο και σε γενικές ομάδες πολιτών.
14) Συνθέτει ασύρματες διατάξεις μέτρησης της παρεχόμενης ηλιακής και αιολικής ενέργειας, να προβαίνει σε υπολογισμούς ηλιακού και αιολικού δυναμικού μιας περιοχής, καθώς και σε παραγωγή πλήθους σχετικών προϊόντων (ροδογράμματα ανέμου και αιολικής ενέργειας, χαρακτηριστικά τύρβης, προβλέψεις παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, κλπ.).
15) Λαμβάνει μέρος σε μελέτη και να υλοποιεί εγκατάσταση διατάξεων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σχετικών με ηλιακά και αιολικά συστήματα.
16) Επιβλέπει τη λειτουργία σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και να παρακολουθεί την ποιότητα της παραγόμενης ισχύος.
17) Πραγματοποιεί μετρήσεις ροής ενέργειας από ευρύ φάσμα πηγών ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και να συνθέτει σχετικούς χάρτες πεδίου.

Ικανότητες
Ο εκπαιδευόμενος μπορεί να:
1) Αποτιμά/αξιολογεί την ποιότητα του φυσικού περιβάλλοντος (αέρας, ύδατα, έδαφος), στηριζόμενος σε πειραματικά δεδομένα και θεωρητικές γνώσεις.
2) Επιλέγει την κατάλληλη τεχνολογία επεξεργασίας ρύπων αέρα, υδάτων και εδάφους.
3) Σχεδιάζει και επιβλέπει τη λειτουργία μονάδων επεξεργασίας/διαχείρισης στερεών ή υγρών αποβλήτων στηριζόμενος σε πειραματικά δεδομένα και νομολογία.
4) Αξιολογεί την εφαρμογή και λειτουργία συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και επιθεώρησης.
5) Συμμετέχει και να εκπονεί τμήματα μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τη χωροθέτηση και λειτουργία έργων και δραστηριοτήτων σε προστατευόμενες ή μη περιοχές, να συνθέτει πληροφορίες από πειραματικά δεδομένα και νομολογία και να συντάσσει μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων για οικονομικές μονάδες ορισμένης κλίμακας.
6) Σχεδιάζει και να εφαρμόζει σχέδιο διαχείρισης και αποκατάστασης οικοσυστημάτων.
7) Αξιολογεί το βαθμό πίεσης ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στις φυσικές ισορροπίες των οικοσυστημάτων.
8) Σχεδιάζει και να υλοποιεί δραστηριότητες εκπαίδευσης για το περιβάλλον και την αειφορία.
9) Σχεδιάζει τη μεθοδολογία και τη λήψη δοκιμαστικών επιφανειών για τη μελέτη των οικοσυστημάτων (χλωρίδα, πανίδα, οικοτόπους), να αξιολογεί τη βιοποικιλότητα μια περιοχής στηριζόμενος στη χρήση κατάλληλων ποιοτικών και ποσοτικών δεικτών βιοποικιλότητας.
10) Χρησιμοποιεί επιστημονικά όργανα και περιβαλλοντικά λογισμικά για τη μελέτη, τη συλλογή στοιχείων και γενικά την παρακολούθηση του φυσικού περιβάλλοντος.
11) Συμμετέχει στη σχεδίαση και εγκατάσταση μετρητικών σταθμών ατμοσφαιρικών παραμέτρων και παροχής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές και να εφαρμόζει όλες τις απαιτούμενες υπολογιστικές μεθόδους επί των αριθμητικών δεδομένων, προκειμένου να καταγράφει και να αναδεικνύει τα βασικά χαρακτηριστικά και τη χωρο-χρονική τους μεταβλητότητα.
12) Συμμετέχει στην κατασκευή, επίβλεψη λειτουργίας και συντήρηση μονάδων και συστημάτων παραγωγής και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
13) Χρησιμοποιεί ευρύ φάσμα λογισμικών διαχείρισης, ανάλυσης και απεικόνισης δεδομένων.

Περαιτέρω πληροφορίες

Οι πτυχιούχοι Μηχανικοί Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος αποκτούν πλήρη θεωρητική και πρακτική κατάρτιση πάνω στις σύγχρονες τάσεις των επιστημών των τεχνολογιών φυσικού περιβάλλοντος, συνεπώς θα είναι ικανοί να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας των αντίστοιχων ειδικοτήτων.
Στο Πρόγραμμα Σπουδών της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος, (η τελευταία αναμόρφωση του οποίου πραγματοποιήθηκε το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 και είναι σε ισχύ από το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015), περιλαμβάνονται 99 μαθήματα συμπεριλαμβανομένης και της πτυχιακής εργασίας. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
• Μαθήματα Γενικής Υποδομής: Γενική Χημεία, Μαθηματικά Ι, Γενική Οικολογία, Μαθηματικά ΙΙ & Στατιστική, Φυσική Ι, Αρχές Επιστήμης Περιβάλλοντος, Περιβαλλοντική Βιολογία.
• Μαθήματα Διοίκησης, Οικονομίας, Νομοθεσίας και Ανθρωπιστικών Σπουδών: Οικονομική Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων, Περιβαλλοντική Πολιτική και Νομοθεσία.
• Μαθήματα Ειδικής Υποδομής: Επιστημονικό Λογισμικό, Χημεία Περιβάλλοντος, Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων, Μέθοδοι Παρακολούθησης Ποιότητας Περιβ/ντος, Ηλεκτρική Ισχύς – Π Μ Δ, Προγραμματισμός Η/Υ, Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών, Φυσική ΙΙ, Τεχνικό Σχέδιο-CAD, Μηχανική Περιβάλλοντος, Διαχείριση Άγριας Πανίδας, Θερμοδυναμική Περιβάλλοντος, Τηλεπισκόπηση, Διαχείριση & Αποκατάσταση Χερσαίων Οικοσυστημάτων, Υδάτινα Οικοσυστήματα, Πρότυπα Ποιότητας, Αξιολόγησης & Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση & Διδακτική, Μετεωρολογία – Κλιματολογία.
• Μαθήματα Ειδικότητας: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Ι-(Ηλιακά – Αιολικά Συστήματα), Ρευστομηχανική Περιβάλλοντος, Επεξεργασία Υγρών Αποβλήτων, Επεξεργασία Στερεών Αποβλήτων, Υδρολογία – Διαχ/ση Υδάτινων Πόρων, Επεξεργασία Πόσιμου Νερού, Οικολογία Πληθυσμών – Βιοποικιλότητα, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ΙΙ, Χωροταξικός Σχεδιασμός, Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, Διαχείριση Προστατευόμενων Περιοχών, Αέρια Ρύπανση - Τεχνολογίες Επεξεργασίας Αέριων Ρύπων, Ρύπανση Υδάτων και Εδάφους, Επεξεργασία Βιομηχανικών και Επικίνδυνων Αποβλήτων, Βιώσιμη Ανάπτυξη.

Με βάση το περιεχόμενο σπουδών της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος, οι σπουδές καλύπτουν τα γνωστικά αντικείμενα των τεχνολογικών διατάξεων, μεθόδων και συστημάτων που σκοπό έχουν την πρόληψη και αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων μέσω της μελέτης φυσικών, χημικών και βιολογικών διεργασιών. Επίσης, καλύπτουν τη μελέτη των σχέσεων των διαφόρων οργανισμών με σκοπό την προστασία και διατήρηση των φυσικών-βιολογικών πόρων, καθώς και την ορθολογική διαχείριση των οικοσυστημάτων.
Το αναθεωρημένο πρόγραμμα σπουδών συντάχθηκε ώστε να εξυπηρετεί το περιεχόμενο σπουδών Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος το οποίο περιγράφεται παραπάνω και το οποίο εμπίπτει στη Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών.

Οι απόφοιτοι μηχανικοί τεχνολογιών φυσικού περιβάλλοντος μετά το πέρας των σπουδών τους θα είναι σε θέση να εργαστούν πάνω σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που άπτονται γενικά των επιστημών των τεχνολογιών φυσικού περιβάλλοντος και ειδικότερα των τομέων «Χημεία και Μηχανική Περιβάλλοντος», «Φυσική Περιβάλλοντος και Πληροφορική» και «Διαχείριση Φυσικών Πόρων και Οικολογία». Ενδεικτικά:
α. Εκπόνηση, επίβλεψη και έγκριση μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων και αποκατάστασης περιβάλλοντος για τα έργα και τις εργασίες που καλύπτονται από το γνωστικό πεδίο του Πτυχιούχου Μηχανικού Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος.
β. Μέτρηση και παρακολούθηση περιβαλλοντικών και μετεωρολογικών παραμέτρων: ποιότητα αέρα-υδάτων, χημική ρύπανση, ηλεκτρομαγνητική ρύπανση.
γ. Εκπόνηση και εφαρμογή διαχειριστικών σχεδίων προστατευόμενων περιοχών, καθώς και σύνταξη και ανάλυση Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων (GIS).
δ. Σχεδιασμός και επίβλεψη λειτουργίας μονάδων συλλογής, επεξεργασίας και διάθεσης στερεών και υγρών αποβλήτων και απορριμμάτων.
ε. Μέτρηση ηλιακού, αιολικού και υδατικού δυναμικού και μελέτη-εγκατάσταση διατάξεων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
στ. Ανάπτυξη, εφαρμογή, διατήρηση και επιθεώρηση συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης (ISO 14001, EMAS κλπ.).
ζ. Μέτρηση και διαχείριση υδατικών πόρων και ανάπτυξη και λειτουργία συστημάτων επεξεργασίας υδάτων.

Σχέση με την απασχόληση

Οι κάτοχοι προσόντων που ανήκουν σε αυτόν τον τύπο δύνανται να απασχοληθούν είτε ως αυτοαπασχολούμενοι είτε σε θέσεις ευθύνης σε επιχειρήσεις και οργανισμούς στον ιδιωτικό ή στο δημόσιο τομέα.

Απαιτήσεις Πρόσβασης/Δυνατότητες εξέλιξης

Πρόσβαση σε αυτόν τον τύπο προσόντος έχουν όσοι έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (επίπεδο 4).
Οι κάτοχοι προσόντων αυτού του τύπου έχουν πρόσβαση σε προγράμματα σπουδών του ίδιου επιπέδου ή επιπέδου 7 ή 8.

Τρόποι απόκτησης

Οι τίτλοι σπουδών αυτού του τύπου αποκτώνται μέσω του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος.